»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»

Moritz Moszkowski

(1866-1925)

Besteci, Piyanist

»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»

Moritz Moszkowski (23 Ağustos 1854 - 4 Mart 1925) Alman besteci, piyanist ve Polonya-Yahudi kökenli bir öğretmendi ve her zaman Polonyalı olduğunu söyledi. Kardeşi Alexander Moszkowski, Berlin'de ünlü bir yazar ve hicivciydi.

Ignacy Paderewski, "Piyano için nasıl yazılacağını Chopin'den sonra en iyi anlayan Moszkowski ve yazdıkları piyano tekniğinin tümünü kapsıyor" dedi. Bugün daha az bilinmesine rağmen, Moszkowski on dokuzuncu yüzyılın sonlarında çok saygı görüyordu ve popülerdi.

Yaşam ve Kariyer

Breslau, Prusya'da (şimdi Polonya'nın Wrocław şehri) zengin bir Polonyalı-Yahudi ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.  Ailesinin anne ve babaları da Zawiercie yakınlarındaki Pilica'dan Breslau'ya 1854'te gelmişlerdi. O, birçok Yahudinin Yahudiliklerini gizlediği bir dönemde ateşli bir Yahudi idi. Çok küçük yaştan itibaren yetenekli olduğu dikkatleri çekmişti,, ailesinin 1865'te Dresden'e taşınmasına  kadar müzik eğitimi evde devam etti. Orada konservatuarda piyano çalışmalarına başladı. 1869'da Berlin'e taşındıktan sonra, önce Julius Stern Konservatuarı'nda Eduard Franck ile piyano ve Friedrich Kiel ile kompozisyon çalışarak eğitimine devam etti. Ardından Richard Wüerst ile kompozisyon ve Heinrich Dorn ile orkestrasyon çalıştığı Theodor Kullak'ın "Neue Akademie der Tonkunst"una gitti. Orada Scharwenka kardeşler Xaver ve Philipp ile yakın arkadaş oldu. 1871'de Kullak'ın akademisinde öğretmen olma teklifini kabul etti; aynı zamanda yetkin bir kemancı olduğu için orkestrada bazen ilk keman çalardı.

1873'te Moszkowski ilk defa başarılı bir konser hayatına başladı ve kısa süre sonra deneyim kazanmak ve itibarını artırmak için yakın şehirleri gezmeye başladı. İki yıl sonra, kendisi Liszt'in davet ettiği seçilmiş bir dinleyici önünde, Franz Liszt ile bir matinede iki piyano üzerinde piyano konçertosunu çalıyordu.

Moszkowski 1875'ten beri öğrencileri Frank Damrosch, Joaquín Nin, Ernest Schelling, Joaquín Turina, Carl Lachmund, Bernhard Pollack, Ernst Jonas, Wilhelm Sachs, Helene von Schack, Albert Ulrich ve Johanna Wenzel ile Berlin Konservatuarı'ndaki öğretmenlik görevini sürdürüyordu. Olağanüstü bir konser piyanisti ve mükemmel bir besteci olma ünüyle Avrupa'yı başarılı bir şekilde geziyordu ve aynı zamanda bir şef olarak da tanınmış oldu. 1884 yılında Moszkowski, Marcel adında bir oğlu ve Sylvia adında bir kızı olan piyanist ve besteci Cécile Chaminade'nin küçük kız kardeşi Henriette Chaminade ile evlendi. 1880'lerin ortalarında, Moszkowski kolundaki nörolojik bir sorundan muzdarip olmaya başladı ve kademeli olarak resital aktivitesini beste yapma, öğretme ve yönetme lehine azalttı. 1887'de, orkestral eserlerinin çoğunu tanıtma şansı bulduğu Londra'ya davet edildi. Orada Kraliyet Filarmoni Derneği'nin onursal üyeliğiyle ödüllendirildi. Üç yıl sonra karısı onu şair Ludwig Fulda için terk etti ve iki yıl sonra boşanma kararı verildi.

1897'de ünlü ve zengin Moszkowski, kızıyla birlikte Blanche caddesinde yaşadığı Paris'e taşındı. Paris'te öğretmen olarak sık sık aranırdı ve zamanını gelecek vadeden müzisyenlere ayırmak konusunda her zaman cömert davranırdı. Parisli öğrencileri arasında Vlado Perlemuter, (1904'te André Messager'ın tavsiyesi üzerine kendisiyle orkestrasyonda özel dersler alan) Thomas Beecham, Josef Hofmann (bir zamanlar ona kimsenin öğretebileceği hiçbir şey olmadığını iddia etmişti), Wanda Landowska, ve gayri resmi olarak, Gaby Casadesus vardı. Yaz aylarında Montigny-sur-Loing yakınlarında Fransız romancı ve şair Henri Murger'in sahibi olduğu bir villa kiraladı. 1899'da Berlin Akademisi onu bir üye seçti. Birçok kez piyano üreticileri tarafından piyanolarını göstermesi için Amerika Birleşik Devletleri'ne davet edildi, ancak çok yüksek ücretler teklif edilmesine rağmen, her zaman reddetti.

1908'de, 54 yaşındayken, Moszkowski, kötü sağlıktan muzdarip olmaya başladığında çoktan münzevi olmuştu. Popülerliği azalmaya başladı ve kariyeri yavaş yavaş düşüşe geçti. Kompozisyon öğrencileri kabul etmiyordu çünkü onun deyişiyle "Scriabin, Schoenberg, Debussy, Satie gibi sanatsal deliler gibi yazmak istiyorlardı ...".

Son yıllarını yoksulluk içinde geçirdi çünkü tüm telif haklarını sattı ve tüm parayı savaşın patlak vermesiyle değersiz hale getirilen Alman, Polonya ve Rus tahvil ve tahvillerine yatırdı. Eski öğrencilerinden ikisi Josef Hofmann ve Bernhard Pollack yardımına geldi. Moszkowski'nin Boabdil operasının yeni piyano düzenlemelerini Leipzig'deki Peters Yayınevi'ne gönderen Pollack'in müdahalesiyle, Hofmann'dan 10.000 mark ve kendisinden 5.000 marklık 10.000 mark ve kişisel bağışların yanı sıra telif ücreti olarak kamufle edilmiş fazladan 10.000 frank topladı. . 21 Aralık 1924'te, hasta ve ağır bir borcu olduğu zaman, arkadaşları ve hayranları onun adına Carnegie Hall'da sahnede 15 kuyruklu piyanonun yer aldığı büyük bir ustaya saygı konseri düzenlediler. Çalanlar arasında Ossip Gabrilowitsch, Percy Grainger, Josef Lhévinne, Elly Ney, Wilhelm Backhaus ve Harold Bauer vardı ve Frank Damrosch yönetti (Paderewski özür diledi). Konser net 13.275 ABD doları (Mayıs 2017'de 187.793,67 ABD doları eşdeğeri), bir bölüm mali sorunlarından anında kurtulmak için New York Ulusal Şehir Bankası'nın Paris şubesine transfer edildi ve Metropolitan'dan satın alınan bir yıllık gelir Hayatının geri kalanında yılda 1.250 ABD Doları alacak olan Hayat Sigortası Şirketi. Ancak, Moszkowski'nin hastalığı sürüyordu ve ertesi yıl 4 Mart'ta, toplanan para ona ulaşamadan mide kanserinden öldü. Toplanan para onun yerine cenaze masraflarına, karısına ve oğluna gitti.

İşler

Harika tekniğinin dengeli ve parlak berraklığı Avrupa çapında hayranlarında coşku uyandırmasına rağmen müziği karşıtlıktan olarak tanımlanıyordu. Piyanist repertuarında da ustaydı, ancak kendi bestelerinde daha çok beğeniliyordu. Müziği hızla bir sansasyon haline geldi. Sahne ve konser salonu için büyük çalışmaları meşru bir başarı elde etti.

Moszkowski oldukça üretkendi, iki yüzden fazla küçük ölçekli piyano parçası besteledi ve bu ona çok popülerlik kazandırdı; özellikle de 4 el piyano için İspanyol Dansları Op.12  (daha sonra solo piyano için ve Phillip Scharwenka tarafından orkestra için düzenlendi).

Genç yaşta yazdığı Serenat'ı Op. 15, dünyaca ünlüydü ve Liebe, kleine Nachtigall şarkısı da dahil olmak üzere birçok değişik esere dönüştü. Op.72, 15 Études de Virtuosité isimli eseri, Vladimir Horowitz ve Marc-André Hamelin gibi virtüöz piyanistler tarafından tanıtılması sebebiyle günümüzde muhtemelen en çok icra edilen eseridir. 1970 yılında Ilana Vered ilk defa bütün eserlerinin kaydını yaptı. Étincelles (Sparks) gibi küçük ama parlak piyano eserlerinin çoğu, klasik konserlerin sonunda encore performansları olarak kullanıldı.

Ayrıca iki piyano konçertosunun da dahil olduğu daha büyük ölçekli eserler yazdı. Piyano konçertolarından biri 1874'te yazılan Op.3, B minör konçertosu 2011'de yeniden keşfedildi ve 2013'te yayınlandı ve diğeri de çok daha iyi bilinen 1898'de yazdığı Op.59, E majör Konçertodur. Ayrıca Op.30, Do majör Keman Konçertosu, Op.39, 47, 79 üç orkestra süiti ve Op.19, Jeanne d'Arc isimli senfonik şiiri diğer büyük ölçekli eserlerindendir. Operası Op.49, Boabdil der letzte Maurenkönig, Granada'nın ele geçirilmesinin tarihsel teması üzerinedir. Prömiyeri 21 Nisan 1892'de Berlin Operası'nda yapıldı ve ertesi yıl Prag ve New York'ta sahneye kondu. Bale repertuarında tutunamamış olsa da bale müziği bir dönem çok popülerdi. Üç perdelik Laurin balesini 1896'da yazdı.

Moszkowski talihsiz fakat verimli bir besteci olarak tarih sayfalarındaki yerini almıştır.